Төмән өлкәсендә саз арасында даими утсыз, юлсыз яшәүче алты меңләп кешенең күбесе татарлар. Лайтамак, Күкрәнде, Ләчек, Ачир, Аусак, Биек, Кече Уват, Ягутум, Кыскыркүл яз башыннан кыш башына кадәр олы дөньядан аерыла. Тик кайберләренә генә атнасына бер тапкыр очкыч йөри. Даими электр уты булмаганга күп авылларда әлегә кадәр суыткыч, телевизор да юк. Алар өлкә хакимиятеннән ярдәм көтә.
1) Кыскыркүл авылының очкычтан күренеше
2) Авылга очкыч килде. Аны каршыларга гадәттә бөтен авыл чыга
3) Күп урыннардан, тирән булмаган сулыклардан бары тик машинада гына үтеп була
4) Махсус тәгәрмәчле техникаң булмаса беркая да барып булмый
5) Күкрәндедә әле дә халык телендә "уфалла" дип аталган арбасыз яшәп булмый
6) Себер агае
7) Җәен көймә, кышын чана юлга чыга
8) Себер татарлары балык тота торган төрле-төрле ятмәләрен һәрвакыт тәртиптә тота
9) Сазлыклар арасындагы авылларда әле дә кул сөт аергычлары
10) Кибеткә тавар кайтты. Башта аны олы җирдән көймә белән китерәләр, аннары күтәреп басмалардан кибеткә ташыйлар
11) Балыгы да эчәр суы да, күлдән. Кыш көне күлнең бозын кисеп эретеп эчәләр
12) Суга көянтә белән
13) Колхозлар беткәч, балык тоту артельләре таралгач, күлләр хосусыйлаштырылгач күпләр эшсез калды
14) Балык тоту өчен иң җайлысы каек көймә. Ул тоташ бер агачтан ясала.
15) Кара ция (караҗиләк, черника) себердә бик уңа
16) Авылларда кул осталары да бар. Нурмөхәммәт Тимербулатов өй кашагалары да, тәрәзә бизәкләре дә ясый
17) Җиңел машина, арбалы ат һәм мотоцикл өчен салынган махсус юл
18) Очкыч
19) Бу якларда көтү көтү дигән эш юк. Мал-терлек үз рәхәтендә
20) Кускургуль
21) Атнага бер йөри торган очкычта бер вакытта да урын булмый. Пилотлар кешеләрне кызганып күбрәк тә алырга мөмкин. Бу очкычлар да бик тузган инде
22) Һәркемнең үз печәнлеге бар. Печән әзерләгәндә кайтып тормас өчен монда өй сыман бер корылма да салып куялар. Бу якларда терлекләргә печәнне кыш кергәч, сазлыклар каткач трактор белән сөйрәтеп алып кайталар.
23) Авыл
24) Аусак авылы балалары
25) Саз циядән (мүк җиләге, клюква) шәңгәләр - себер татарларының яраткан ризыгы
26) Күкрәндедә бер күлдән икенче күлгә йөри торган кечкенә елгачыкларны авыл халкы сазлыкларда кайчандыр үзе казыган
27)
28)
29)
30)
31) Сазлыклар арасында яшәүчеләрнең тормышы күргәзмәгә килгәннәрне хәйран итте. Бу рәсемнәрне "Тюменская область сегодня" хезмәткәрләре Валерий Бычков һәм Дмитрий Ткачук төшерде.
---
№--- | 21.11.2012