Без менә төп-төгәл өч ел инде каһарман якташыбыз, күренекле шагыйрь һәм рәссам Гакыйль Сәгыйровтан башка яшәдек. 2009 елның 29 июлендә аны явыз үлем арабыздан бакыйлыкка алып китте. Үткән елда Кошки районының Иске Фәйзулла (Иске Җүрәй) авылында шагыйрьнең кабере өстенә истәлек ташы куелды, һәм ул күп еллар яшәгән йортта музей да ачарга вәгъдә бирелгән иде. Тик, ни кызганыч, бу вәгъдәнең үтәлгәне юк әлегә.
Дөрес, авыл җирлеге башлыгы Равил әфәнде Минебаев якын көннәрдә бу турыда карар кабул ителәчәгенә ышаныч белдерде.
Шагыйрьнең бөтен шигырьләрен, кулъязмаларын туплап, берничә җыентык чыгару эше дә әлегә хәл ителмәгән.
Бу көннәрдә мин шагыйрьнең архивын – беренче иҗат чорында һәм соңгы елларда язылган күпсанлы шигырьләрен, көндәлекләрен, кулъязмаларын актарып, барлап утырам. Аның әле беркайда да басылмаган әсәрләре байтак. Шуларны ничек тә дөньяга чыгарып, халыкка җиткерәсе иде.
Шигырьләр арасында 1988 елда язылган “Гомер турында” дигәне күңелне ничектер тырнап алды.
Кем белсен, иртәгә
Башлар ни күрәсен,
Шатлыклар кул җәеп көтсә дә,
Таң атар - ә без юк,
Ә без юк дөньяда,
Булмабыз мең еллар үтсә дә.
Кем белсен, иртәгә
Башлар ни күрәсен,
Кешене син бүген рәнҗетмә -
Тугандай күрешик,
Шатлыклар бүлешик,
Гел тату яшәүгә ни җитә?!
Кем белсен, иртәгә
Башлар ни күрәсен, -
Гомер ул гомерсез гөл сыман,
Табылыр микән соң
Әйтүче сагынып,
Мин, диеп, аны бик юксынам.
Кем белсен, иртәгә
Башлар ни күрәсен,
Шатлыклар кул җәеп көтсә дә,
Таң атар - ә без юк,
Ә без юк дөньяда,
Булмабыз мең еллар үтсә дә...
Әйе, Гакыйль Сәгыйров васыять әйтеп калдырганча, безгә шушындый каршылыклы заманда гел бергә булырга, үзара татулыкта яшәргә кирәк.
Без сине сагынабыз, юксынабыз, Гакыйль! Синең иҗатыңны халыкка җиткерү, исемеңне мәңгеләштерү – ул безнең изге бурычыбыз.
“Бердәмлек”нең бүгенге сәхифә-сендә без укучыларыбыз игътибарына аның 1967 елда язылып, беркайда да басылмаган шигырләрен тәкъдим итәбез.
Күз карашың
Тылсым нур тамчысы булып
Күз карашың
Тамды минем җанга.
Тын да алмый яткан хисләремне
Уятты ул анда.
Шатланышып яшел үрентеләр
Якты нурга каршы үрелделәр...
Шул минуттан миңа бөтен дөнья -
Ай-йолдызы, урман-кыры
Әллә нинди серле булып күренделәр.
... Син юк инде минем янда.
Син уяткан хисләр генә кайный җанда.
Нурга каршы күтәрелеп үрентеләр
Шау чәчәккә күмелделәр.
Әгәр синең караш төшми
Читтә калган булса җаным -
Бер моңаеп, бер елмаеп йөрмәс идем,
Бар дөньяны кочып үбәр булып
Тормыш гүзәллеген
Бәлки мәңге күрмәс идем?!
... Көлемсөрәп-уйнап кына
Син уяткан идең чишмә минем җанда,
Ул киң елга инде хәзер,
Омтыла алга гына.
Син юк күптән минем янда...
Иделне башлап җибәргән чишмә
Һаман әле ага.
Сагындым
Тузган башын селкеп
Юл буенда үскән
Әремнәргә кадәр сагындым.
Ул җирләргә мин бит чәчеп киттем
Шат көннәрен балачагымның...
Акбүз атка менеп,
Кылыч болгый-болгый
Болыннарда йөгереп үткән ул...
Һәрбер көне кызык әкият булып
Күңелемдә калган бикләнеп.
Чын идеме, күңелемдә генә
Тудырдыммы әллә мин аны.
Һәр адымы могҗизага тулы
Икенче бер матур дөньяны?!
Нурларына, моңнарына манып
Мине үстергән гүзәл ягымның
Көзләрендә басуларда очкан
Тузанына хәтле сагындым.
Мин ышанам
Бер кыз ята күрше палатада,
Кереп чыга минем янга да.
Тор тизрәк, синең кебек ялкау
Булмас инде һичбер кайда да!"
Кара чәчле бер кыз...
Сагынып көтәм
Мин һәр көнне аның керүен,
Сагынып көтәм
Шулай матур итеп
Залны яңгыратып көлүен.
Күз карашы нинди җылы аның,
Алсу йөзе нинди сөйкемле,
Күңелләргә шатлык китерүче
Нурдан гына тора шикелле.
... Җиденче ел инде аяклары
Тыңламыйлар үзен аның да...
Ах, күңелсез, дуслар, канат сыну
Очам гына дигән чагыңда...
Күргәнем юк бәлки кайвакытта
Алгалыйдыр әле елап та,
Елмаюын гына күрәм аның
Газапларын ташлап еракка.
Йөрәгендә аның урын алган
Тормыштагы бөтен матурлык.
Бар кайгыларыннан өстен чыгып
Шулай көлү - үзе батырлык.
Мин ышанам. Күңелем сизә минем
Шундый якты бер көн килүен:
Ишетерләр әле киң урамнар,
Гөлчәчәкле болын һәм урманнар
Яшькелт күзле шушы чибәр кызның
Чын бәхетле булып көлүен.
Рәфгать ӘҺЛИУЛЛИН
№--- | 30.07.2012