30.11.2017 Мәдәният
GONGTV каналында яңа тапшыру эфирга чыга. Алып баручы - Миңнеханов үзе.
“СПЕЦНАЗ-парад” дигән исем астында чыгучы хит-парад тиздән тамашачыларга бары тик сыйфатлы музыкаль клипларны тәкъдим итәчәк. Тапшыруның алып баручысы – күп кенә концертлар буенча тамашачыларның күңелен яулаганяшь алып баручы Илназ Миңнеханов.![]()
Хит-парадта катнашучы күп кенә артистлар “Манзара” музыкаль премиясе лауреатлары һәм 2017 нче елгы премия номинантлары.
GONGTV каналы һәм PIXELFILMS PRODUCTION кинокомпаниясе оештырган “Манзара” премиясен тапшыру тантанасы быел яңа форматта уза. 20 нче гыйнварда “Пирамида” сәхнәсендә иң яхшы җырчыларны һәм спортчыларны зур бәйрәмдә күреп булачак. Билетлар барлык билет операторларында инде сатуда.
---
--- | 30.11.2017
GONGTV каналында яңа тапшыру эфирга чыга. Алып баручы - Миңнеханов үзе.
“СПЕЦНАЗ-парад” дигән исем астында чыгучы хит-парад тиздән тамашачыларга бары тик сыйфатлы музыкаль клипларны тәкъдим итәчәк. Тапшыруның алып баручысы – күп кенә концертлар буенча тамашачыларның күңелен яулаганяшь алып баручы Илназ Миңнеханов.
.jpg)
Хит-парадта катнашучы күп кенә артистлар “Манзара” музыкаль премиясе лауреатлары һәм 2017 нче елгы премия номинантлары.
GONGTV каналы һәм PIXELFILMS PRODUCTION кинокомпаниясе оештырган “Манзара” премиясен тапшыру тантанасы быел яңа форматта уза. 20 нче гыйнварда “Пирамида” сәхнәсендә иң яхшы җырчыларны һәм спортчыларны зур бәйрәмдә күреп булачак. Билетлар барлык билет операторларында инде сатуда.
---
--- | 30.11.2017
.jpg)
Мөхәммәт пәйгамбәрХира тавында. Н.К.Рерих. 1925 ел
Нурали Латыйпов: Шулай да, Майкл Хартның нинди критерийларга таянып нәтиҗәләр ясавы турында искәртеп үтик әле. Галим буларак, минем өчен дә теге яки бу карашның субъектив фикер түгел, иң кимендә, фактларга нигезләнгән объектив фәнни анализ булуы мөһим. Моннан тыш,аның әле шул фактларга таянып нәтиҗәләр ясый алырлык методологиясе дә, эзләнү-тикшеренүнең концептуаль нигезләре дә булырга тиеш.
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Мин сезнең белән килешәм, Нурали Нурисламович. Мөхәммәт пәйгамбәрнең балаларга карата башка мөнәсәбәт, караш (“балалыкның башка үлчәме”) барлыкка китерүдәге роле турында сүз алып барганда аның шәхесенең зурлыгын һәм цивилизация тарихына керткән өлешен дөрес күзаллау кирәк. Әйдәгез Майкл Хартның фикерләвенә әйләнеп кайтыйк. “Биографияләрнең урнашу тәртибенә тәэсир итә торган төп критерий әлеге бөек шәхесләрнең тарихка тәэсир итү дәрәҗәсе булды”,–ди ул. “Мөхәммәт пәйгамбәрнең иң беренче урында булуы кайбер укучыларны гаҗәпләндерергә, кайберләрендә хәтта канәгатьсезлек тә тудырырга мөмкин, – ди Харт. – Әмма, ничек кенә булмасын, тарих буенча караганда, ул диндә дә, җәмгыятьтә дә искиткеч уңышлы эшчәнлек алып барган бердәнбер кеше”. Автор Мөхәммәт пәйгамбәрнең дөньядагы иң бөек дингә нигез салучы кеше һәм гаҗәеп уңышларга ирешкән сәяси лидер булуын ассызыклый. Әле бүгенге көндә дә, ягъни, үлеменнән соң унөч гасыр үткәннән соң да, аның казанышларының тәэсире иң көчлеләрдән санала. Ничек кенә булмасын, Харт лабораториясе – ул аның шәхси мәйданы. Безгә Америка галименең үз иленең мөселман Көнчыгышының планета цивилизациясенә керткән өлешен түбәнсеткән һәм европоцентризм идеяләрен алга сөргән җәмәгатьчелек фикеренә каршы барып гаҗәеп дәрәҗәдә фәнни объективлык күрсәтүе мөһимрәк.
Нурали Латыйпов: Мөхәммәт пәйгамбәр эшчәнлегенә югары бәя биргән кешенең Америка астрофизигы булуы, һичшиксез, бик әһәмиятле. Майкл Харт белән килешергә дә, килешмәскә дә була, әмма Мөхәммәт пәйгамбәр, чынлап та, космопланетар масштаблы һәм ул заман галимнәренең иң җентекле тикшеренүләренә лаек булган шәхес.Әлеге әңгәмәбездә Мөхәммәт пәйгамбәрнең йогынтысы зур булган бер генә өлкә – балаларга мөнәсәбәт хакында сүз алып барабыз.
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Бу өлкә үзе дә киңкырлы.Танылган педагог һәм табиб Януш Корчак юкка гына“Дөньяны үзгәртү – ул тәрбияне үзгәртү” димәгән.
.jpg)
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Әйе, Мөхәммәт пәйгамбәр идеяләренең шундый дәрәҗәдә таралыш алуы локаль үзгәрешләрнең бик тиз (тарих белән чагыштырганда) глобаль үзгәрешләргә күчүенә ачык мисал. Майкл Харт хаклы– болар дини генә түгел, ә цивилизациягә кагылышлы үзгәрешләр. Тарихка шулай һәм рухи, һәм социобиологик тәэсире, планета масштабындагы үзгәрешләргә йогынты ясавыМөхәммәт пәйгамбәрне башка бөек шәхесләрдән югарырак итә дә инде. Нурали Нурисламович, сез әйткәнчә, пәйгамбәр иң элек үзе яшәгән дөньяны үзгәртә башлый.Шуның нәтиҗәсендә гарәп кабиләләре фәнни ачышлары һәм бөек “мөселман ренессансы” белән бөтен дөньяга танылган милләткә әвереләләр. Бу үзгәрешләргә, бер яктан, Аллаһ ачышы – Коръән, икенче яктан– Мөхәммәт пәйгамбәрнең үз тормышы – сөннәт зур йогынты ясый. Иң мөһиме –Мөхәммәт пәйгамбәр тәрбияне камилләштерә, балаларга карата мөнәсәбәтне үзгәртүгә ирешә.
Нурали Латыйпов: Чынлап та, Мөхәммәт пәйгамбәр иң элек балаларны яклау юлына баса.Ул чорда балаларның еш кына мәҗүсилек корбаннары булуы күпләргә мәгълүмдер. Материаль яктан кытлык кичергән гаиләләрнең үз балаларын (бигрәк тә, кызларын) юк итүләре гадәти күренеш булып саналган, хәтта җәмгыять тарафыннан хупланган булган. Хәер, бүгенге заманда да канунлаштырылган рәвештә балаларны үтерү дәвам итә. Сәбәпләр күп, әмма мең ел элек булган кебек, бүген дә социаль сәбәпләр беренче урында. Без һаман Аллаһны ишетергә өйрәнмәгәнбезмеәллә?
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Шулай булып чыга. Коръәннең 17 нче сүрәсендә (31 нче аять) әйтелгән: “Ярлылыктан куркып үз балаларыгызны үтермәгез. Без сезнең барыгызны да туйдырачакбыз”. Онытмасак иде: балаларны үтерү бик зур гөнаһ ул.
.jpg)
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Балаларның бит җаннары да илаһи аларның. Мөхәммәт пәйгамбәр аларны “җәннәт күбәләкләре” дип атаган.
Нурали Латыйпов: Гаҗәп бит: җирдә үзләрен кирәксез дип тойган балаларның җаннары җәннәт күбәләкләре булып китә...
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Әйе, күбәләкләргә – ахирәттә үз әти-әниләрен саклаучыларга, шәфәгатьчеләргә әйләнәләр алар. Мөхәммәт пәйгамбәр әйтә: “Сезнең балаларыгыз – җәннәт күбәләкләре алар. Үзләренең әти-әниләрен очраткач, аларныңкиемнәренә ябышалар һәм, Аллаһ әти-әниләрен җәннәткә алып кермичә, җибәрмиләр икән”.
Бу поэтик чагыштыру гына түгел. Олы йөрәкле пәйгамбәр өчен һәрбер баланың үлеме искиткеч зур трагедиягә тиң булган. Әл-Бохари хәдисендә болай диелгән: “Бервакыт, Ибраһимның хәлләрен белергә килгәндә, Мөхәммәт пәйгамбәр янында аның тугры юлдашы Габдрахманбин Гауф була. Пәйгамбәр аны кулыннан җитәкләп пальмалар арасындагы йортка алып керә. Өйгә кергәч ул Ибраһимны кулына ала, үбә һәм яратып, аның исен исни. Бу вакытта Ибраһим үлем хәлендә була инде. Кайгысыннан Мөхәммәт пәйгамбәрнең күзләреннән яшь агып төшә. Габдрахман бин Гауф гаҗәпләнеп сорый:
–И, Аллаһның илчесе! Син дә елыйсыңмы? Ә үзең башкаларгакешене күмгәндә еламаска куштың түгелме соң?
Пәйгамбәр аңа болай дип җавап бирә:
–Ибн Гауф! Бу күз яшьләре – шәфкатьлелек билгесе.–Аның күзләреннән тагын яшь агып төшә. Ул шыпырт кына:–Күзләр елый, йөрәк кайгыра, әмма без беркайчан да Аллаһны борчуга салырлык сүзләр сөйләмибез.Аллаһ белән ант итәм: Ибраһим, без синең белән аерылышканга бик кайгырабыз”.
Ярату һәм мәрхәмәт күрсәтү! Безне “кешегә әйләндерү”, кешелеклерәк итү өчен шул кыйммәтләрне төшендерергә тырышкан да инде пәйгамбәр. “Кешегә әйләндерү” дигәннән,Александр Блокның бу неологизмы күркәм гореф-гадәтләрне һәм коточкыч мәҗүси ритуалларны берләштергән мәҗүси гарәпләрнең этнопсихологиясен үзгәртүне бик төгәл аңлата кебек, миңа калса.
Нурали Латыйпов: Пәйгамбәр яшәгән заманда гарәп дөньясында яңа туган кыз балаларны тереләй күмү кебек мәҗүси йола булган. Гарәпләр кыз тууны зур бәхетсезлек итеп кабул иткәннәр. Коръәндә әйтелә: “Берәр кешегә кызы туу турында хәбәр җиткерәләр икән, аның шунда ук йөзе каралып чыга, ул бу хурлыкны ничек тә яшерергә, кешеләр күзенә күренмәскә тырыша. Шул хурлыкны күтәреп ул баланы үзендә калдырырмы, әллә аны җиргә күмәрме? Куркыныч карар!” (16 нчы сүрә, 58-59 нчы аятьләр).
Исмәгыйль Шәңгәрәев: Әйе шул. Шуңа да пәйгамбәр гарәпләрнең инде каннарына сеңеп беткән бу мәҗүси йоланы бетерү өчен көрәш башлый. Үзенең замандашларына ул: “Кыз бала үстерүчеләр үз кызларына карата кайгыртучанлык күрсәтсеннәр иде.Кызларыбыз безнең өчен җәһәннәм утыннан саклаучы каршылык булырлар”, – ди. “Балигъ булганчыга кадәр ике кызына кайгыртучан һәм мәрхәмәтле булган әти Кыямәт көнендә минем янда булыр” дип тә ассызыклый. Күп гасырлар буе килгән гадәтне – замандашларының каралыгын пәйгамбәр бары шулай гына җиңә алган. Моны чынлап та могҗизага тиңләргә була.
Нурали Латыйпов: Уйлап карагыз әле: пәйгамбәребезнең йөрәге аша таралган ярату һәм аның төпле акылы нәтиҗәсендә ничә миллион бала исән кала,күпме хатын-кызлар әни булу бәхетенә ирешә. Шул әниләрнең үз балаларын ярлыкауны сорап ялваруларын ишеткән бит Аллаһ!Чөнки беләбез, пәйгамбәр: “Өч кешенең үтенече Аллаһка барып ирешер: кыерсытылган кешенеке, юлчыныкы һәм әти-әнинең үз баласы өчен ялваруы” дигән.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)